Το σωτήριον έτος 1987 (Μέρος 2: Ο θρίαμβος του Ευρωμπάσκετ).

Η ώρα του θριάμβου: Το κύπελλο στα χέρια του Γιαννάκη, του Γκάλη
και των "άλλων παιδιών"

Η 14η Ιουνίου 1987 είναι μια μέρα σημαδιακή για τον ελληνικό αθλητισμό. Είναι η μέρα που η Ελλάδα σημείωσε μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της στον χώρο του αθλητισμού, σίγουρα την μεγαλύτερη έως τότε.

Τρεις μόλις μήνες μετά τον σοκαριστικό Μάρτιο του 1987 η Ελλάδα έζησε μια μαγική στιγμή, που αυτή τη φορά ήρθε από το χώρο του αθλητισμού. Στις 14 Ιουνίου 1987 η εθνική ομάδα του μπάσκετ κατάκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα μπάσκετ, μία διοργάνωση που φιλοξενήθηκε στην Ελλάδα, στο πρόσφατα κατασκευασμένο "στολίδι" του ελληνικού αθλητισμού, το "Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας". Ήταν μία επιτυχία που πήρε διαστάσεις εθνικού θριάμβου. Όσοι έζησαν εκείνες τις στιγμές ξέρουν πολύ καλά ότι ήταν κάτι πολύ παραπάνω από μια αθλητική νίκη, ήταν μια ατέλειωτη γιορτή, που έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους, που εκτόξευσε το μπάσκετ στην θέση του "εθνικού σπορ" της Ελλάδας και που έγινε η απαρχή και για άλλες επιτυχίες στο μέλλον.

Όλα ξεκίνησαν στις 3 Ιουνίου με τον αγώνα ενάντια στην αδύναμη Ρουμανία, που την κερδίσαμε εύκολα με 109-77. Στο παιχνίδι εκείνο ο Νίκος Γκάλης πέτυχε 44 πόντους, δείχνοντας από νωρίς-νωρίς ότι θα είναι ο αδιαμφισβήτητος "σταρ" της διοργάνωσης. Οι μισοάδειες κερκίδες του ΣΕΦ όμως έδειχναν ότι ο κόσμος δεν ήταν "ζεστός" με το μπάσκετ και δεν πολυπίστευε στις δυνατότητες της ομάδας.

Την επόμενη μέρα όμως το ενδιαφέρον εκτοξεύτηκε στα ύψη, αφού η ελληνική ομάδα με μια μεγαλειώδη εμφάνιση, και με 44 πόντους ξανά του Γκάλη, κέρδισε με 84-78 την τεράστια ομάδα της (ενωμένης τότε) Γιουγκοσλαβίας. 

Η νίκη της Ελλάδας επί των "πλάβι" έβαλε φωτιά στη διοργάνωση και στα προγνωστικά. Ακολούθησαν όμως δύο συνεχόμενες ήττες, από Ισπανία με 106-89, και από Σοβιετική Ένωση, με 69-66, που προσγείωσαν ανώμαλα τους Έλληνες και έδειξαν ότι η συνέχεια δεν θα ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. Έτσι φτάσαμε στο τελευταίο κρίσιμο παιχνίδι με την ισχυρή Γαλλία, που η Ελλάδα έπρεπε να κερδίσει οπωσδήποτε για να περάσει στην τελική φάση. Με την συμπαράσταση του κόσμου και με τον Γκάλη να πετυχαίνει 34 πόντους η Ελλάδα επικράτησε με 82-69 και πέρασε στον επόμενο γύρο. Ο αρχικός στόχος, η πρόκριση στην οκτάδα δηλαδή, είχε επιτευχθεί, και πλέον όλοι είχαν αρχίσει να ονειρεύονται μετάλλια και διακρίσεις.

Στα προημιτελικά η Ελλάδα αντιμετώπισε την πολύ ισχυρή τότε Ιταλία. Δεν την είχε κερδίσει ποτέ στο παρελθόν αλλά κατάφερε να την νικήσει με 90-78, πραγματοποιώντας εξαιρετική εμφάνιση. Ο Νίκος Γκάλης έλεγε μετά τον αγώνα: "Ήμουν τόσο σίγουρος ότι θα κερδίσουμε, από την ώρα της παρουσίασης των ομάδων. Έβλεπα φοβισμένα τα μάτια των Ιταλών"

Ο επόμενος αντίπαλος στον ημιτελικό ήταν ξανά η Γιουγκοσλαβία και ο αγώνας έπαιρνε πλέον διαστάσεις "εθνικής υπόθεσης". Το ΣΕΦ ήταν φυσικά κατάμεστο και ο κόσμος εκρηκτικός.  Θα κατάφερνε η Εθνική αυτόν τον απίστευτο άθλο, να κερδίσει δηλαδή για δεύτερη φορά τους "πλάβι" μέσα σε λίγες μέρες και να φτάσει στον τελικό; Τους ξανακέρδισε με επική ανατροπή στο 2ο ημίχρονο και τελικό σκορ 81-77. Οι Γιουγκοσλάβοι, μη μπορώντας να το χωνέψουν, προκάλεσαν στο τέλος, ευχόμενοι "καλή τύχη στη Ρωσία" (στον τελικό). Ο κόσμος τους το ανταπέδωσε βγαίνοντας στους δρόμους να πανηγυρίσει και στοχοποιώντας το μεγάλο αστέρι τους, τον Ντράζεν Πέτροβιτς, με κάποια... όχι και τόσο ευγενικά συνθήματα. 

Από αριστερά: Γιαννάκης, Γκάλης, Φασούλας, Καμπούρης
και Χριστοδούλου

Κι έτσι φτάσαμε στο μαγικό, ζεστό απόγευμα της 14ης Ιουνίου. Σ' ένα ΣΕΦ που δεν έπεφτε καρφίτσα, και παρουσία του πρωθυπουργού της χώρας Ανδρέα Παπανδρέου, η ελληνική ομάδα καλούνταν να κάνει την απόλυτη υπέρβαση και να νικήσει το "θηρίο" του Ευρωπαϊκού μπάσκετ, την ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης. Το παιχνίδι ήταν συγκλονιστικό. Με δύο επιτυχημένες βολές του Λιβέρη Ανδρίτσου το ματς πήγε στην παράταση (κανονική διάρκεια 89-89). Τέσσερα μόλις δευτερόλεπτα πριν από το τέλος της παράτασης το σκορ ήταν 101-101 και η Ελλάδα κέρδισε φάουλ και δύο βολές. Το φάουλ είχε γίνει πάνω στον Αργύρη Καμπούρη που κλήθηκε να εκτελέσει τις βολές. "Η πρόκριση στα χέρια αυτού του τίμιου γίγαντα" αναφώνησε ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος, ο εκφωνητής που ταύτισε το όνομά του με εκείνο το Ευρωμπάσκετ. Πρόκριση βέβαια δεν υπήρχε, μόνο η νίκη και η κορυφή, αλλά λεπτομέρειες θα μου πείτε... Η ατάκα έμεινε ιστορική, ο Καμπούρης ευστόχησε στις βολές, το σκορ έγινε 103-101 και ο χαρακτηρισμός "τίμιος γίγαντας" τον συνόδευε μέχρι το τέλος της καριέρας του. Οι Σοβιετικοί προσπάθησαν στα 4 δευτερόλεπτα που απέμειναν να κάνουν come back, επιχείρησαν το σουτ από πολύ πλάγια θέση με τον Γιοβάισα, αλλά δεν είχαν καμία τύχη. Η μπάλα βρήκε στο πλαϊνό του ταμπλό και το πανηγύρι άρχισε...

Η Ελλάδα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης! Ο Νίκος Γκάλης ανακηρύχτηκε πολυτιμότερος παίχτης της διοργάνωσης και πρώτος σκόρερ με 37 πόντους μ.ο. (40 πόντους στον τελικό). Ως ιδανική πεντάδα της διοργάνωσης ανακηρύχτηκαν οι Γκάλης, Γιαννάκης, Χιμένεθ (Ισπανία), Μαρτσουλιόνις (ΕΣΣΔ) και Βολκώφ (ΕΣΣΔ).

Το τι έγινε στη συνέχεια είναι δύσκολο να περιγραφεί, μόνο όσοι το έζησαν μπορούν να το καταλάβουν. Ένα ατέλειωτο πανηγύρι στήθηκε σε όλη τη χώρα. Οι πλατείες γέμισαν κόσμο που πανηγύριζε έξαλλα, οι δρόμοι φρακάρισαν από τα αυτοκίνητα που με δαιμονιώδη κορναρίσματα έδιναν τον τόνο. Το πούλμαν της Εθνικής, εν μέσω τρελών πανηγυρισμών, χρειάστηκε τρεις ώρες για να φτάσει στη Γλυφάδα όπου βρισκόταν το ξενοδοχείο, και ο Νίκος Φιλίππου επιβιβάστηκε σε μοτοσυκλέτα της Τροχαίας για να φτάσει πιο γρήγορα!

 Για μέρες η μεγαλειώδης νίκη της Ελλάδας συζητιόταν παντού. Όμως το αποτύπωμα του άφησε η 14η Ιουνίου ήταν πολύ πιο βαθύ και πολύ πιο σημαντικό. Αποτέλεσε το έναυσμα για να βγει το μπάσκετ από την αφάνεια και να γίνει το εθνικό σπορ της Ελλάδας.  Χιλιάδες νέα παιδιά ξεχύθηκαν στα γήπεδα και στα γυμναστήρια με μια πορτοκαλί μπάλα στα χέρια για να γίνουν Γκάληδες και Γιαννάκηδες. Πολλά από τα μετέπειτα μεγάλα ταλέντα του ελληνικού μπάσκετ, που μας χάρισαν λαμπρές επιτυχίες τα επόμενα χρόνια, ξεπήδησαν ουσιαστικά μέσα από εκείνο το ζεστό απόγευμα της 14ης Ιουνίου.

Ο ελληνισμός επιζητούσε έναν θρίαμβο και οι "12" του Κώστα Πολίτη έγιναν οι ήρωές του.

Να τους αναφέρουμε για την ιστορία: Νίκος Γκάλης, Παναγιώτης Γιαννάκης, Φάνης Χριστοδούλου, Παναγιώτης Φασούλας, Αργύρης Καμπούρης, Μέμος Ιωάννου, Μιχάλης Ρωμανίδης, Νίκος Φιλίππου, Λιβέρης Ανδρίτσος, Νίκος Σταυρόπουλος, Νίκος Λινάρδος και Παναγιώτης Καρατζάς. 

 

Από το "Ανήκομεν εις την Δύσιν" στο "Τσοβόλα δώστα όλα": 10 διάσημες ατάκες του δημόσιου βίου και η προέλευσή τους

Στον δημόσιο βίο της χώρας υπάρχουν σίγουρα κάποιες φράσεις που έγραψαν ιστορία. Τις λέμε ξανά και ξανά και έχουν ταυτιστεί απόλυτα με αυτόν που τις είπε, έχουν γίνει σχεδόν παροιμιώδεις. Από το "δυστυχώς επτωχεύσαμεν" του Χαριλάου Τρικούπη μέχρι την πολύ πρόσφατη πολιτική ιστορία μας, λέξεις και φράσεις πάνε κι έρχονται, κάποιες ξεχνιούνται, κάποιες γίνονται μόδα για κάποιο διάστημα και κάποιες μένουν στην ιστορία.

Ας δούμε 10 ατάκες από την πρόσφατη ιστορία μας, ας πούμε από το 1974 και μετά, που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στην πολιτική ζωή της Ελλάδας.

1. ανήκομεν εις την Δύσιν: Η φράση ειπώθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (τον πρεσβύτερο) μέσα στη Βουλή. Στις 12 Ιουνίου 1976, σε συζήτηση πολιτικών αρχηγών στη Βουλή ο Καραμανλής είπε: «Η Ελλάς –και να το επαναλάβω διότι γνωρίζω ότι ενοχλεί τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ- η Ελλάς, πολιτικά, αμυντικά, οικονομικά, πολιτιστικά ανήκει εις την Δύσιν». Όμως η πλέον εμβληματική εκφορά της φράσης στη Βουλή έγινε λίγο αργότερα, κατά πάσα πιθανότητα το 1977, όταν σε συζήτηση για την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. (τότε Ε.Ο.Κ.) ο Ανδρέας Παπανδρέου πήρε τον λόγο και είπε πως η απόφαση της ένταξης πάρθηκε στο βωμό του «Ανήκομεν εις την Δύσιν». Τότε ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής παρενέβη και είπε (περίπου) τα εξής: «Με συγχωρείτε, γιατί το επαναλαμβάνετε, το ‘Ανήκομεν εις την Δύσιν’; Βεβαίως ανήκομεν εις την Δύσιν! Η Ελλάς, θέλετε από παράδοση θέλετε από συμφέροντα, ανήκει στον δυτικό κόσμο. Όπως άλλοι λαοί ανήκουν στους Αδεσμεύτους, ανήκουν στους Ανατολικούς, ανήκουν στους Αφρικανούς, υπό αυτή την έννοια ανήκομεν εις την Δύσιν» -«Προτιμούμε να ανήκομεν εις τους Έλληνες» απάντησε ο Α.Π.

Όλος ο διάλογος δείχνει ότι η φράση ήταν ήδη παγιωμένη στο πολιτικό λεξιλόγιο, ίσως και από χρόνια, η επανάληψή της όμως από τον Καραμανλή μέσα στη Βουλή με το εμφατικό «Βεβαίως ανήκομεν εις την Δύσιν» του τη «χρέωσε» οριστικά και αμετάκλητα, και έκτοτε αποδίδεται σ’ αυτόν η πατρότητα της φράσης. Η φράση σήμερα είναι παρωχημένη και ανασύρεται από τη ναφθαλίνη συνήθως όταν κάποιος θέλει να μεμφθεί ή να ειρωνευτεί την ξενόδουλη και ευθυγραμμισμένη με τις εντολές των δυτικών συμμάχων μας εξωτερική πολιτική.

2. βυθίσατε το «Χόρα»: Τον Ιούλιο του 1976 η έξοδος του τουρκικού ωκεανογραφικού πλοίου «Χόρα» στο Αιγαίο για έρευνες υδρογονανθράκων προκάλεσε ελληνοτουρκική κρίση. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, που βρισκόταν για περιοδεία στη Θράκη, σε δηλώσεις του είπε και την περίφημη φράση «Βυθίσατε το Χόρα». Στη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης Ράλλη το 1980, ο Α.Π. υπαινίχθηκε ότι η δήλωση έγινε κατόπιν προσυνεννόησης με τον τότε πρωθυπουργό λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορώ να πω περισσότερα διότι δεσμεύομαι…». Ο Πέτρος Μολυβιάτης, επί χρόνια στενός συνεργάτης του Καραμανλή, σε άλλη συνεδρίαση της Βουλής εν έτει 2002, διέψευσε τα περί προσυνεννόησης και ανέφερε ότι ο ίδιος απλώς ενημέρωσε τον Α.Π. τον Ιούλιο του 76 για τα γεγονότα λέγοντάς του ότι «μπαίνουμε σε κρίση με την Τουρκία». Στη συνέχεια ο Α.Π. προχώρησε στην επίμαχη δήλωση χωρίς καμία άλλη προσυνεννόηση με τον πρωθυπουργό.
Σήμερα η φράση έχει παλιώσει, χρησιμοποιείται σπάνια και σχεδόν πάντα με αρνητική σημασία, όταν κάποιος αναφέρεται σε ανεύθυνους ή και επικίνδυνους χειρισμούς πολιτικού αρχηγού που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη χώρα. Είναι χαρακτηριστικό το άρθρο του κ. Τσώλη στην ηλεκτρονική έκδοση του «Βήματος» της 2/11/2013 με τον εύγλωττο τίτλο: «Από το ‘βυθίσατε το Χόρα’ στο ‘βυθίσατε τη χώρα’» και αναφέρεται στους χειρισμούς του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου με την εξαγγελία του περίφημου δημοψηφίσματος (που ποτέ δεν έγινε).

3. είμαστε έθνος ανάδελφον: Στις 14 Απριλίου 1985, την ημέρα του Πάσχα, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης (είχε εκλεγεί μόλις 15 μέρες πριν, στις 29 Μαρτίου), κατά τη διάρκεια επισκεψής του σε στρατιωτικές μονάδες δήλωσε ότι “εμείς οι Έλληνες είμαστε έθνος ανάδελφον” εννοώντας ότι δεν έχουμε ως λαός συγγενείς μας λαούς στους οποίους να μπορούμε να προσβλέπουμε για βοήθεια, σε αντίθεση με άλλα έθνη τα οποία διαθέτουν συγγενείς λαούς, όπως π.χ. οι Άραβες, οι Σλαβικοί λαοί, οι Λατινογενείς, κλπ. Ο Σαρτζετάκης αρέσκονταν γενικά σε μεγαλόστομες και ηθικοπλαστικού χαρακτήρα δηλώσεις, παρόλα αυτά η συγκεκριμένη δήλωση δεν περιείχε κάτι το αξιοπερίεργο ή επιλήψιμο, απλά επεσήμανε μία κοινά αποδεκτή αλήθεια. Η δήλωση έκανε μεγάλη εντύπωση, ίσως για τη λέξη “ανάδελφον” που ξένισε πολλούς, και σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως. Επικρίθηκε ή και διακωμωδήθηκε από κάποιους, επιδοκιμάστηκε από κάποιους άλλους. Το σίγουρο είναι ότι μπήκε στο πολιτικό λεξιλόγιο της εποχής και για αρκετά χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως σημείο αναφοράς στον Σαρτζετάκη και στα πεπραγμένα του. Σήμερα έχει παλιώσει εμφανώς, αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται κάποιες φορές, σχεδόν πάντα με αναφορά του ονόματος του τ. Προέδρου της Δημοκρατίας που την πρωτοδιατύπωσε.

"Come with me για να τη βρεις": Η γλώσσα της νεολαίας των '80ς (Μέρος 2)

Συνεχίζουμε σήμερα με το 2ο μέρος από το αφιέρωμα στην περίφημη "γλώσσα των '80ς", τη γλώσσα που αποτέλεσε κατά τη δεκαετία του '80 μια ιδιότυπη αργκό, της νεολαίας κυρίως αλλά και ευρύτερων στρωμάτων του πληθυσμού.

Το πρώτο μέρος, στο οποίο παρουσιάστηκε το λεξιλόγιο από Α έως Κ, μπορείτε να το δείτε εδώ. Συνεχίζουμε με το δεύτερο μέρος, όπου παρουσιάζονται λέξεις και εκφράσεις από Λ έως και Ω:

μανούλι: Χαρακτηριστική λέξη των '80ς που σήμαινε τη νεαρή και όμορφη κοπέλα, το "πιπίνι" θα λέγαμε σήμερα, αν και οι δύο λέξεις δεν ταυτίζονται πλήρως. Έπαιξε πολύ σε επιθεωρήσεις και (βιντεο)ταινίες (τα γνωστά καλτ b-movies των '80ς), μέχρι που εγκαταλείφθηκε και ξεχάστηκε. Λεγόταν και το "μανουλομάνουλο" σε υπερθετικό βαθμό.

με κούφανε/ κουφάθηκα: Με κατέπληξε με κάτι εξωπραγματικό, τρελό και απίστευτο. Επιβιώνει σε κάποιο βαθμό ως τις μέρες μας.

μηχανόβιος: Στη γνωστή οικογένεια των λέξεων με κατάληξη σε -όβιος (καφενόβιος, μπαρόβιος, φυλακόβιος, ντισκόβιος) ο μηχανόβιος ακουγόταν πολύ τη δεκαετία του '80, αφού η μοτοσυκλέτα ήταν ένα από τα κορυφαία φετίχ της νεολαίας της εποχής, σύμβολο επαναστατικότητας και ανεξαρτησίας. 

μιλάμε για...: Έκφραση που συνηθιζόταν πολύ στα '80ς. "Μιλάμε για μεγάλο κόπανο" ή "μιλάμε για πολύ φάση δικέ μου" και άλλες παρεμφερείς εκφράσεις που ήταν πασπαρτού τότε. 

μου άναψαν τα λαμπάκια: Εκνευρίστηκα, θύμωσα από κάτι, βγήκα από τα ρούχα μου. "Τα πήρα στο κρανίο/στην κράνα" θα λέγαμε σήμερα.

μου τη βιδώνει: Με εκνευρίζει, με τσαντίζει κάτι ή κάποιος.

μου τη δίνει: Έκφραση που είχε τότε δύο διαφορετικές σημασίες. Μου τη δίνει κάποιος που με εκνευρίζει, αλλά και μου τη δίνει κάποιος/κάποια που γουστάρω ερωτικά, που τον/την έχω ερωτευτεί. Σταδιακά η δεύτερη σημασία υποχώρησε και έχει μείνει να ακούγεται μόνο στις ταινίες της εποχής.

μου τη σπάει/ έχω σπαστεί: Μου σπάει τα νεύρα κάποιος ή κάτι, μου χαλάει τη διάθεση. Και "έχω σπαστεί" σημαίνει ότι μου έχει χαλάσει η διάθεση, έχω "ξενερώσει". 

μου την βγαίνει: Με ανταγωνίζεται, μού χώνεται επιθετικά, πάει να μπει στα χωράφια μου. "Μου τη βγαίνει με κόκκινο" ήταν η πλήρης, πρωταρχική έκφραση, που παραπέμπει στη γνωστή σε όλους μας φάση όπου κάποιος περνάει με κόκκινο το φανάρι παρενοχλώντας τον άλλον που πηγαίνει κανονικά.

μου την έπαιξε: Βραχύβια έκφραση που σήμαινε με ξεγέλασε, με εξαπάτησε, μου την έφερε. 

μου την μπαίνει: Με προκαλεί (ενίοτε για καυγά), με παρενοχλεί.

Το σωτήριον έτος 1987 (Μέρος 1: Ο χιονιάς του Μαρτίου και η ελληνοτουρκική κρίση)

 

Η Σπάρτη χιονισμένη. Για πρώτη φορά τα σχολεία έκλεισαν στην Σπάρτη λόγω χιονιού και το χιόνι παρέμεινε στους δρόμους για μέρες.

Αθήνα-Πατήσια, Μάρτιος 1987

Τι διαφορετικό είχε το 1987 ώστε να αξίζει να του αφιερώσουμε ειδικό άρθρο; Ίσως και τίποτα, κάθε χρονιά έχει τα δικά της συνταρακτικά ή λιγότερο συνταρακτικά γεγονότα και ο καθένας από εμάς τα βιώνει με διαφορετικό τρόπο. Απλώς σκέφτηκα να υπενθυμίσω τέσσερα μεγάλα γεγονότα, τέσσερις “σταθμούς” της πρόσφατης ιστορίας μας, που μας πήγαν (ως χώρα) από το σοκ και τον χαβαλέ στον τρόμο και από τον παράδεισο των πανηγυρισμών στην κόλαση.

Και που έγιναν μέσα σε μόλις ένα πεντάμηνο του 1987:

1. Κακοκαιρία Μαρτίου 1987

Ένα απίστευτο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου ζει η Ελλάδα, λόγω ενός ακραίου και παρατεταμένου χιονιά, με ένταση και διάρκεια τελείως έξω από τα συνηθισμένα για την εποχή όρια. Πολλοί έχουν χαρακτηρίσει τον χιονιά του 1987 ως “τον ιστορικότερο χιονιά του 20ου αιώνα”! Και δεν έχουν άδικο αν σκεφτούμε ότι κράτησε σχεδόν 15 (!) μέρες και επηρέασε ολόκληρη την Ελλάδα. Έριξε πολύ χιόνι ακόμα και σε περιοχές της νότιας και της δυτικής Ελλάδας που σπάνια βλέπουν χιόνι, όπως το Αγρίνιο, η Άρτα, η Σπάρτη και τα Κύθηρα!

Στην Αθήνα το δεκαπενθήμερο της κακοκαιρίας χιόνισε 8 φορές (4, 5, 6, 8, 9, 11, 12 και 13 Μαρτίου) με την ισχυρότερη χιονόπτωση να σημειώνεται στις 9 Μαρτίου. Σε πανελλήνια κλίμακα, η κακοκαιρία ήταν εξαιρετικά ακραία λόγω πολύ μεγάλης διάρκειας και έντασης. Στη Θεσσαλία και την Εύβοια το ύψος του χιονιού στα πεδινά έφθασε το ένα μέτρο και έμεινε στο έδαφος επί πολλές ημέρες. Πέρα από αυτό, στις περισσότερες περιοχές της χώρας σημειώθηκαν ρεκόρ χαμηλών θερμοκρασιών του συγκεκριμένου μήνα από τότε που φυλάσσονται αρχεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΜΥ, ρεκόρ ελάχιστων τιμών θερμοκρασίας Μαρτίου σημειώθηκαν: στο Σουφλί (-16), την Τρίπολη (-16), τη Φλώρινα (-14), την Αλεξανδρούπολη (-14), τα Τρίκαλα Θ. (-12), την Καστοριά (-12), την Αλίαρτο (-10), τα Γιάννενα (-8), τη Λαμία (-7), το Τατόι (-7), τη Λήμνο (-6), την Αγχίαλο (-6), το Άργος (-5), τη Ν. Φιλαδέλφεια (-3,6), το Ελληνικό (-1,6) κ.ά.