27 Δεκεμβρίου 2022

Τα παιδία παίζει (Τα παιχνίδια μιας άλλης εποχής-Μέρος 1)

 


Το σχολείο ήταν ένα παλιό νεοκλασικό, μεγάλο για σπίτι αλλά μικρό για σχολείο. Τα δωμάτιά του είχαν διαμορφωθεί σε αίθουσες διδασκαλίας και στέγαζαν τις 6 τάξεις του Δημοτικού, δηλαδή κάπου 200 παιδιά (η κάθε τάξη τότε είχε 30+ μαθητές)

Όμως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσίαζε η αυλή του. Ένας διάδρομος που περνούσε στο πλάι του κτιρίου οδηγούσε στο πίσω μέρος όπου βρισκόταν η αυλή. Ένας κήπος ουσιαστικά, όχι πολύ μεγάλος, αλλά που στα παιδικά μας μάτια φάνταζε τεράστιος. Στη μία του άκρη δέσποζε η καρυδιά με τον θεόστραβο κορμό που αποτελούσε το "σήμα κατατεθέν" του. Δεν ξέρω πώς είχε γίνει και αυτό το δέντρο, αντί να πάει προς τα πάνω, όπως όλα τα δέντρα του κόσμου, πήγαινε προς το πλάι. Είχε τέτοια κλίση που ένα παιδί μπορούσε, παίρνοντας φόρα, να τον ανέβει μέχρι κάποιο ύψος, όχι σκαρφαλώνοντας αλλά ...περπατώντας.

Σ' αυτή την αυλή λοιπόν το ποδόσφαιρο (η "μπάλα" όπως το λέγαμε) ήταν απαγορευμένο δια ροπάλου. Οι δάσκαλοι και οι δασκάλες γυρόφερναν με βλοσυρό ύφος στα διαλείμματα και τη βέργα υπό μάλης για να σιγουρέψουν την τήρηση του ...νόμου και της τάξης. Μοιραία λοιπόν "βασιλιάς" των παιχνιδιών ήταν ένα άλλο, ξεχασμένο σήμερα παιχνίδι, η αμπάριζα ή "αμπάρα" όπως το λέγαμε εμείς.  

Οι κανόνες ήταν απλοί και ξεκάθαροι. Τα παιδιά χωρίζονταν σε δύο ομάδες. Τα μέλη της κάθε ομάδας ήταν από 2 μέχρι όσα θέλαμε, αλλά στην πράξη για να γίνει παιχνίδι ο ιδανικός αριθμός ήταν 3-6 παιδιά. Κάθε ομάδα είχε ένα σταθερό σημείο "αναφοράς", τοίχο ας πούμε ή δέντρο, που το λέγαμε "αμπάρα". Κάθε φορά που τα παιδιά ακουμπούσαν την αμπάρα έπαιρναν "ζωή", είχαν δηλαδή πλεονέκτημα έναντι του αντιπάλου που είχε αφήσει πρώτος τη δική του αμπάρα. Τα παιδιά κυνηγούσαν το ένα το άλλο ανάλογα με το ποια είχαν "ζωή" και ποια όχι. Αυτός που τον κυνηγούσαν προσπαθούσε να φτάσει στην αμπάρα του, όπου έπαιρνε ζωή και "είχε" μετά τους διώκτες του, οπότε άρχιζε να τους κυνηγάει αυτός (και ούτω καθ' εξής). Όταν κυνηγούσες κάποιον όμως έπρεπε να προσέχεις διπλά. Από τη μιά τους συμπαίκτες του που έβγαιναν από την αμπάρα για τον προστατέψουν, και που σε "είχαν", και από την άλλη τον ίδιο τον αντίπαλο γιατί αν έφτανες πολύ κοντά στην αμπάρα του κινδύνευες να προλάβει να την ακουμπήσει και τότε μπορούσε πολύ εύκολα να σε αιχμαλωτίσει αυτός. 

Αν ακουμπούσες αντίπαλο (που τον "είχες" βέβαια) πριν αυτός προλάβει να βρει καταφύγιο στην αμπάρα του, τότε τον αιχμαλώτιζες.  Οι αιχμάλωτοι λέγονταν "πουλιά" και τοποθετούνταν σε ένα σταθερό σημείο κοντά στην αντίπαλη αμπάρα, το οποίο έπρεπε συνεχώς να ακουμπάνε. Αν ένας συμπαίκτης των "πουλιών" κατάφερνε να φτάσει κοντά τους και να τα ακουμπήσει χωρίς να τον ακουμπήσουν οι αντίπαλοι, τα ελευθέρωνε και τα "πουλιά" επέστρεφαν στην αμπάρα και στο παιχνίδι.

Το παιχνίδι τέλειωνε όταν αιχμαλωτίζονταν όλοι οι παίκτες της μιας ομάδας. Όταν από μια ομάδα έμενε μόνο ένας ελεύθερος και οι υπόλοιποι ήταν "πουλιά", τότε ήθελε μεγάλη μαγκιά και επιδεξιότητα να μπορέσει με ελιγμούς να αποφύγει όλους τους αντιπάλους που τον κυνηγούσαν, να φτάσει κοντά στα "πουλιά" και να τα απελευθερώσει. Γινόταν ο ήρωας της παρέας γιατί ενώ το παιχνίδι φαινόταν χαμένο για την ομάδα του αυτός κατάφερνε να τους απελευθερώσει όλους και να ξαναγυρίσει το παιχνίδι από την αρχή.

Βασικά προσόντα που χρειαζόταν κανείς για να "διαπρέψει" ήταν η ταχύτητα και η ευκινησία. Να είναι γρήγορος ώστε να μην τον πιάνουν οι άλλοι και ευκίνητος ώστε να μπορεί να τους αποφεύγει με ελιγμούς, με "ντρίμπλες" σα να λέμε. Το παιχνίδι παιζόταν από αγόρια και κορίτσια αδιακρίτως.  Φυσικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτούσε όταν έπαιζαν αντίπαλοι αγόρια με κορίτσια. Τότε ήταν ζήτημα τιμής για την κάθε ομάδα να αποδείξει την ανωτερότητά της και στο τέλος του παιχνιδιού έπεφτε και η ανάλογη καζούρα. Ειδικά εμείς τα αγόρια το θεωρούσαμε μεγάλη ήττα και ντροπιαστικό να χάσουμε από ομάδα κοριτσιών. Όμως για τις σχέσεις και τους ανταγωνισμούς μεταξύ αγοριών και κοριτσιών θα μιλήσουμε και σε κάποιο από τα επόμενα ποστ.

Ομολογώ ότι δεν γνωρίζω αν το συγκεκριμένο παιχνίδι εξακολουθεί να παίζεται αλλά το θεωρώ εντελώς απίθανο να επιβιώνει στις μέρες μας, στην εποχή του playstation και των διαδικτυακών παιχνιδιών.

Οποιαδήποτε πληροφορία, συμπλήρωση, διόρθωση, εννοείται πως είναι ευπρόσδεκτη...




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Ιστορικές" ατάκες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου: ένα άτυπο top-10

Ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος των δεκαετιών '50, '60 και εν μέρει '70 είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο στην πολιτιστική ζωή αυτής...